Introduction

In his account of the famous debate between Ju Mipham Namgyal Gyatso (’ju mi pham rnam rgyal rgya mtsho, 1846-1912) and Alak Dongak Gyatso (a lags mdo sngags rgya mtsho, 1824–1902),[1] Khetsun Sangpo Rinpoche tells us that Alak Dongak was so upset at losing the contest and seeing his treatise on Dzogchen burned in front of his teacher, Patrul Rinpoche (rdza dpal sprul o rgyan chos kyi dbang po, 1808-1887), that he broke down and wept.[2]

When I recently asked Tulku Thondup Rinpoche about this, he mentioned another possible explanation for Alak Dongak’s distress:

Khenpo Chemchok, my own teacher, used to say that on one occasion Könme Khenpo, my predecessor, asked Alak Dongak if it was true that he had cried after the debate with Mipham. Yes, he replied, he had wept, but it was not because he had lost the argument. In fact, he said, he had cried because Patrul Rinpoche had chastised him. Whenever he was winning, he said, Patrul would say to him, “I told you to meditate on love and compassion, but instead you’ve filled your head with all this scholarly stuff!” Yet whenever Mipham was winning, Patrul Rinpoche said nothing. Alak Dongak told Patrul, “I didn’t neglect your instructions. I have meditated on bodhicitta.” But it was the accusation of failing to apply his teacher’s instructions, he said, and not the humiliation of losing, that made him weep.

There is some agreement, then, that Alak Dongak was upset following the debate, whatever his reasons might have been. For a master to be represented like this, in a situation of emotional vulnerability is a rare occurrence in Tibetan Buddhist literature. It presents an example of what Janet Gyatso has referred to as “the complicated dialectic between appreciating the great mastery of the masters of Tibetan Buddhism and seeing them as imperfect, real and complicated human beings.” Whether or not we should see Alak Dongak as imperfect is of course debatable (no pun intended), but any judgement we might make is hindered by a lack of biographical material. What little we do know about him is all too often presented in footnotes to the biographies of more illustrious contemporaries. In the story of Dza Patrul Rinpoche, for instance, he features as the disciple who attempted to arrange a meeting between Patrul and Shabkar Tsokdruk Rangdrol (zhabs dkar tshogs drug rang grol, 1781-1851), another of his teachers (The meeting never took place, but Patrul did set out on the journey, only learning of Shabkar’s death when he had already travelled as far as Golok.) Nevertheless, as I attempted to show in the biography I wrote for the Treasury of Lives, we do now possess enough information about Alak Dongak to flesh out at least some of his story and at least to provide some dates. What is more, although his own writings have been lost, we do have a text of retreat advice, written especially for him by Patrul Rinpoche, and it is that that I would like to introduce here, for the first time, in translation.

One of the brief accounts of Alak Dongak’s life that is available to us mentions that he went into retreat some time shortly after the debate. It is tempting to see confirmation of this in Patrul Rinpoche’s statement that he wrote his retreat advice “in order to dispel the sadness of a dear friend (or ‘kindred spirit’)” (yid cig grogs de’i skyo ba sangs pa’i ched du). Was this the sadness Alak Dongak felt after the debate? We can not say for sure, of course, but it does seem likely. In any case, the fact that we have multiple references to his sadness does help us to see him as a real human being, complicated and perhaps even – to our limited perception at least – imperfect in some way.

What is more, Patrul Rinpoche goes to great lengths to convince Alak Dongak of the benefits of remaining in solitude, almost as if his disciple had expressed a reluctance to do so. In his arguments, Patrul extols the benefits of a lifestyle to which he himself clearly subscribed—he wrote this advice while in “the mountain solitude of Dhichung”.

Considering the account of Patrul Rinpoche’s supposed comments to Alak Dongak during the debate, it is interesting to note how he disparages scholasticism in the text, as when he speaks of “the hollow, husk-like words of scholars” (thos mang tshig gi spun pa) or stresses that “there’s no need for the many tools of varied fields of knowledge.” By the same token, he also emphasises the importance of cultivating renunciation, love and compassion above all else. References to ‘higher teachings’, such as Dzogchen, meanwhile, are conspicuous by their absence.

As so often, Patrul Rinpoche is self-deprecating, referring to himself more than once as an “old dog” (khyi rgan), and as “wicked” (las ngan) and “ragged Abu” (a bu hral po). It is poignant how he encourages Alak Dongak to remain in solitude even if it means that they might not meet again in future. Patrul was clearly quite old when the text was written, and it is possible that they never did meet again, but, for the moment at least, we can not know for sure.

What we have here, then, in the end, is more than just a piece of advice on the importance of remaining in solitude. It is a text that is doubly revealing: providing some small clues as to Alak Dongak’s situation, while also offering us Patrul Rinpoche’s own views on a subject close to his heart. And if we believe that the clues point to this being a text of consolation, offered by Patrul to a dear but despondent disciple, then it has a further dimension, and can be read as an encouragement to respond to an ordinary human situation by transcending ordinary human limitations.

Text & Translation

༄༅། །ཨ་ལགས་མདོ་སྔགས་ལ་གདམས་པ།

༄༅། །ཤིང་མཆོག་དམ་པ་ནྱེ་གྲོ་དྷ་ཡི་དྲུང་དུ། །སྡེ་དང་བཅས་པའི་བདུད་སྡེ་ཇི་སྙེད་མ་ལུས། །རང་ཉིད་གཅིག་པུའི་བྱམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཏུལ་ནས། །མངོན་སངས་རྒྱས་པའི་སྟོན་པ་མཆོག་དེ་མཁྱེན་ནོ། མགོན་པོ་ཁྱེད་ཀྱིས་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད། །དུག་དང་འདྲེས་པའི་ཟས་བཞིན་ཡོངས་སུ་སྤང་སྟེ། །རང་ཉིད་གཅིག་པུ་དབེན་པའི་ནགས་སུ་གཤེགས་ནས། །རྩེ་གཅིག་བསམ་གཏན་སྒྲུབ་པར་མཛད་ཅེས་ཐོས་སོ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དབེན་པའི་རི་ངོགས་ཉམས་དགའ། །མགོན་པོ་མཆོག་དེའི་རྗེས་འཇུག་བུ་ལ་གནང་བའི། །ཕ་ཁྱིམ་ལགས་ཕྱིར་སྐྱོབས་པ་མཆོག་དེའི་བཀའ་བཞིན། །དབེན་པ་བསྟེན་པ་སྐྱིད་པའི་ཡང་རྩེ་ལོས་ཡིན། །ནགས་དང་དགོན་པ་བས་མཐའི་གནས་མལ་ལ་སོགས། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་ཡི་དབེན་པ་ལགས་ཏེ། །རང་འདོད་ཡིད་བྱེད་ཞུམ་པའི་བློ་ཆུང་སྤང་བ། །སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནང་གི་དབེན་པ་དེ་ལགས། །དེ་ཕྱིར་ཕྱི་ཡི་དབེན་པ་དག་ལ་བསྟེན་ཏེ། །ནང་གི་ཉོན་མོངས་ཞི་ལྷག་སྟོབས་ཀྱིས་འདུལ་ཞིང་། །ཀུན་བཟང་སྤྱོད་མཆོག་སྨོན་པའི་ཡུལ་དུ་བཟུང་བའི། །སྐལ་བཟང་དེ་འདྲ་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཡིན་ནོ། །ལྷུང་ལྷུང་བསིལ་བའི་ཕུ་ཆུ་སྙན་པར་འབབས་ཤིང་། །བྲག་རིའི་བ་གམ་ལྷ་ཡི་ཐེམ་སྐས་འགྲམ་ལ། །ཟླ་འོད་དཀར་པོའི་ཟིལ་པ་དལ་གྱིས་འབབ་པའི། །དབེན་པའི་རི་དེ་ལྷ་ཡུལ་ལས་ཀྱང་ལྷག་གོ །འདོད་ཉོན་མི་སྐྱེ་རྐང་འཐུང་བུ་མོའི་ཟློས་གར། །ཆགས་སྡང་ཡུལ་མིན་བྱ་ཚོགས་སྙན་གླུས་བཟུང་ཞིང་། །རྟོག་མེད་དེ་ཡི་གྲིབ་བསིལ་འཇམ་པོས་འགེབ་པའི། །གཞོན་ནུའི་གྲོགས་དེ་སྐད་མེད་སྟོང་ལས་ལྷག་གོ །བསམ་གཏན་ཚེར་མ་སྒྲ་ཅ་ཅོ་མེད་པའི། །གྲོགས་མེད་གཅིག་པུ་དབེན་པའི་གནས་བཟང་དེ་ན། །སེམས་ཀྱི་སྤྲེ་རྒན་ཡུལ་ལ་འཕྱན་པ་མེད་དེ། །ནང་དུ་གནས་ནས་ཉམས་མྱོང་སིམ་པ་སྤྱོད་དོ། །མང་ཚོགས་རྣམ་གཡེངས་ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་ནོན་པའི། །རང་སྐྱོན་རྟོག་ངན་རྒྱུ་སྐར་ལས་ཀྱང་མང་བ། །དབེན་གསུམ་བསིལ་ཟེར་བདུད་རྩིའི་རེག་ལས་མངོན་ཏེ། །གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཞོམ་ལ་དཀའ་བ་མ་ལགས། །སྐྱོ་བའི་ཉམས་ཀྱིས་རྟོག་པའི་རྙོགས་མ་བགྲུང་བའི། །སེམས་ཀྱི་རྫིང་བུ་གཡོ་མེད་གནས་པའི་ངང་ལ། །དད་དང་སྙིང་རྗེའི་གཟུགས་བརྙན་འགོག་མེད་འཆར་བའི། །ལྷོད་མེད་དེ་ལ་གཅིག་པུའི་སྐྱོ་གྲོགས་ཅི་དགོས། །སེམས་ཀྱི་མེ་ལོང་ཕྱིས་ཤིང་ཕྱིས་པའི་ངོས་ལ། །ཡུལ་རྐྱེན་མང་པོའི་གཟུགས་བརྙན་འཆར་བ་མེད་ན། །ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པའི་རི་མོ་གསལ་ཞིང་བཀྲ་སྟེ། །ཉམས་མྱོང་ཆོས་ཀྱི་འོད་སྣང་འཆར་ལ་སུ་འགོག །བཀྲེས་སྐོམ་གྲང་སོགས་ལུས་ཀྱི་གདུང་བའི་ཚོགས་དང་། །སྐྱོ་འཇིགས་ལ་སོགས་སེམས་ཀྱི་དུཿཁ་དུ་མ། །ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་ལ་སྒྲིབ་སྦྱང་ལམ་གྱི་བོག་འདོན། །སྤང་བླང་ཅི་དགོས་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་དུ་འཁྱེར་ཆོག །བླུན་པོས་སྨོན་པའི་འདོད་ལྔ་ཡུལ་གྱི་བདེ་བ། །དབེན་པའི་གནས་ན་ལྷ་བཞིན་བལྟམ་པ་མེད་ཀྱང་། །མཁས་པས་བསྔགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག །དགའ་ལྡན་ལྷ་ལས་དབེན་པའི་ནགས་ན་མང་ངོ་། །སྡུག་བསྔལ་གདུང་བ་བརྩོན་པའི་གྲོགས་སུ་འཆར་བའི། །རྒྱལ་སྲས་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་འགལ་ཟླ་མེད་དོ། །བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་བདུད་སྡེ་དགྲ་རུ་ལང་ཀྱང་། །རྐྱེན་ངན་གྲོགས་ཤར་མཁས་པ་དེ་ལ་ཅི་བྱ། །བླ་མའི་མན་ངག་བདུད་རྩིའི་འབྲས་བཟང་མྱོང་བ། །ཐོས་མང་ཚིག་གི་སྤུན་པ་འཕྱར་ཕྱིར་མི་རྒྱུག །ས་མཆོག་སེམས་དཔའི་ཐུགས་རྗེའི་འོད་སྣང་འདོད་དེ། །སོ་སྐྱེ་གཏམ་གྱི་སྒྲོན་མེར་རེ་བ་མ་ཡིན། །སེམས་འདི་འདུལ་ལ་རྒྱན་བྱེད་མགར་བ་བཞིན་དུ། །ཤེས་ཤེས་མང་པོའི་ལག་ཆའི་བྱེ་བྲག་མི་དགོས། །ངེས་འབྱུང་སྙིང་རྗེའི་ཐོང་སོ་རྣོན་པོ་གཅིག་གིས། །རྒྱུད་ངན་ཐ་བ་སློག་རུལ་བཞིན་དུ་བརླག་འགྲོ། །བླ་མའི་ཐུགས་རྗེའི་བདུད་རྩིའི་ཆར་བཟང་གཅིག་གིས། །ཡོན་ཏན་ལོ་ཏོག་སྙེ་མ་མགོ་ལྕོག་ལྡེམ་ཚེ། །མོས་གུས་སྤྲིན་ཕུང་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྡུས་ན། །བར་ཆོད་སད་ཀྱིས་བརྫི་དོགས་དགོས་པ་མ་ལགས། །གྲོགས་དང་བླ་མ་ཉེ་དུ་ཕ་མ་ལ་སོགས། །རྒྱང་ན་གནས་ཚེ་བརྩེ་དང་གདུང་སེམས་ཆེ་བ། །དྲུང་དུ་གཅར་ན་དེ་ལྟར་འོང་བ་དཀའ་སྟེ། །འདྲིས་སུན་ཁོང་ཁྲོ་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དེ་ལགས། །དབེན་པའི་གནས་སུ་དད་དང་སྙིང་རྗེའི་བརྩེ་གདུང་། །མཆོག་དམན་བར་མའི་འགྲོ་ལ་འོས་བཞིན་སྒོམ་སྟེ། །སྨོན་པའི་ཐ་གུས་བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་ཕྱིར་སྦྲེལ་ན། །ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་འབྲལ་བ་ཡོད་པ་མ་ལགས། །ཁ་བཤད་ཚིག་གི་དྲི་ངད་ལོ་འདབ་ཆེ་ཡང་། །གཤིས་ངན་སྦྲུལ་གྱི་རེག་པ་རྩུབ་མོས་འཁྱུད་ལ། །དོན་གྱི་ཆ་ཕྲ་ཙན་དན་ལྟ་བུའི་གང་ཟག །ཁྱི་རྒན་ང་འདྲ་བྲལ་ཀྱང་མི་དགའ་ཅི་ཡོད། །ཁྱི་རྒན་མ་ཤི་ལོ་དགུའི་ཚེ་ཕུགས་ཐུབ་ན། །བཤད་ཡམ་ཁྱི་སྐད་ཀུ་ཅོ་ཉན་ལོང་འོང་གིས། །དམ་པའི་གང་ཟག་ཉམས་མྱོང་དྲོད་ཀྱི་བཅོས་ལ། །ཞལ་རླངས་མ་ཡལ་སྤྱོད་ལ་ཕྱི་བཤོལ་མི་རུང་། །སངས་རྒྱས་ཀུན་དངོས་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་མཆོག་གི། །ཞལ་ལུང་བདུད་རྩི་སྙིང་གི་དབུས་སུ་སིམ་པ། །ཉམས་ལེན་བརྩོན་པས་སྲོག་གི་བཅུད་དུ་ཁུག་ན། །འཆི་མེད་གོ་འཕང་ཚེ་འདིར་ཐོབ་ཞེས་གྲགས་སོ། །དབེན་པ་བསྟེན་ཀྱང་རང་རྒྱུད་དུལ་བ་མེད་ན། །བྱ་དང་རི་དྭགས་ནགས་ན་གནས་དང་འདྲ་ཞེས། །རྒྱལ་བ་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་དེ་ལྟར་ལགས་པས། །ཕྱི་ནང་དབེན་པ་ཡ་མ་བྲལ་བར་གཅེས་སོ། །ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་རགས་པ་ཙམ་ཞིག་ཞི་ལ། །རང་རྒྱུད་དུལ་སྙམ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་ནས། །འདུ་འཛིར་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་གཞན་ལ་སྨོད་པ། །དགོན་དབེན་སྤྱོད་པའི་བདུད་ཀྱི་ལྕགས་ཀྱུར་གསུངས་སོ། །དེ་སླད་ཕྱི་རུ་གཞན་སྐྱོན་ལེགས་ཉེས་མི་རྟོག །ནང་དུ་རང་རྒྱུད་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བས་དགའ་ཞིང་། །སེམས་ཀྱི་ལྟད་མོ་སྒྱུ་མའི་ཚུལ་དུ་བལྟ་བའི། །རྩེ་དགའི་དུས་སྟོན་སྐྱོང་ལས་སྐྱིད་པ་སུ་ཡོད། །སྣ་ཚོགས་རྣམ་རྟོག་རྩེད་མོའི་ཆས་བཞིན་བཀྲམ་ལ། །རིག་རྩལ་ཁྱེའུ་ཆུང་ཞེན་མེད་རྩེད་མོས་རོལ་ཞིང་། །འགྲོ་དྲུག་མ་རྒན་སྙིང་རྗེའི་དམིགས་སར་འདུག་པ། །དགེ་རྩའི་མཆོད་སྦྱིན་བསྔོ་བའི་ལག་བདེས་དྲང་མཛོད། །རྟོགས་རྟོགས་མཐོང་མཐོང་སྦུན་པ་ལྟ་བུ་ལགས་ཏེ། །བདེ་བདེ་གསལ་གསལ་ཉམས་ཀྱི་རྩེ་མོ་ཙམ་ཞིག །སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོའི་དོན་ལ་གོམས་ན། །རང་གཞན་དོན་གཉིས་ཤུགས་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་ཡོད་སྐད། །འབྲས་བུ་རེ་བས་བརྩོན་པ་ལོ་བརྒྱར་འབད་ཀྱང་། །མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཕར་ཕར་འགྲོ་ལས་མེད་སྐད། །ཆགས་བདུན་སྤང་བའི་ཕྱིན་དྲུག་ལམ་ལ་བསྡུས་ནས། །ཚེ་གཅིག་སངས་རྒྱས་མ་ཐོབ་ནའང་མི་འགྱོད། །དང་པོ་མཚན་ལྡན་མཆོག་གི་བླ་མ་མཇལ་ཞིང་། །བར་དུ་ངེས་འབྱུང་ཆོས་ལ་སྤྲོ་བ་སྐྱེས་ཏེ། །ད་ལྟ་དབེན་པའི་ནགས་སུ་སྒྲུབ་ལ་གཞོལ་བའི། །སྐལ་བཟང་གྲོགས་ཁྱེད་སྐལ་པ་བཟང་པོ་ལགས་སོ། །དམ་པ་མཇལ་ཡང་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་མ་བསྟེན། །ཆོས་གང་བསླབ་ཀྱང་རང་གི་རྒྱུད་ལ་མ་འབྱོར། །དབེན་པ་བསྟེན་ཀྱང་ཡེངས་མེད་བརྩོན་འགྲུས་མ་ནུས། །ཁྱི་རྒན་ང་འདྲར་གྱུར་ན་སྡུག་པོར་འདུག་གོ །གྲོགས་ཁྱེད་སྐྱིད་དགུའི་འགོ་ནས་ཟིན་པ་ལགས་ཀྱི། །མོས་གུས་བརྩོན་པའི་རྒྱུད་ལ་ཐང་ལྷོད་མེད་པའི། །ང་རྒྱལ་རློམ་པའི་བདུད་ལ་དོགས་ཟོན་མཛད་ནས། །ཚེ་འདི་སྐྱིད་ཀྱིས་ཆོད་པར་མཛོད་ཅིག་ཨེ་གོ །ལྷ་མཐོང་འདྲེ་རིག་རྫུན་གྱི་རྐྱལ་ཆེན་མ་རྡོལ། །ཡོན་ཏན་ནོར་བུས་སེམས་ཀྱི་བང་མཛོད་བཀང་ནས། །བཀའ་གདམས་གོང་མའི་རྗེས་ཤུལ་ཁྱེད་ཀྱིས་སྙོགས་པའི། །སྨོན་ལམ་བདེན་དཔང་ཐོག་མའི་མགོན་ལ་ཞུའོ། །ཨ་བུ་ལས་ངན་རེ་ཞིག་ངན་འགྲོར་འཆི་ཡང་། །བླ་མའི་ཐུགས་རྗེས་ཐར་པའི་དུས་ཤིག་ཡོད་ཀྱི། །དེ་ཚེ་མ་རྒན་འགྲོ་ཀུན་ཟད་ཀྱི་བར་དུ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་མཆོག་ལྷན་ཅིག་སྐྱོང་བར་སྨོན་ནོ། །དྲང་པོའི་གཏམ་འདི་དྷི་ཆུང་དབེན་པའི་རི་ནས། །ཡིད་ཅིག་གྲོགས་དེའི་སྐྱོ་བ་སངས་པའི་ཆེད་དུ། །ཁ་ལ་འཇའ་ཤར་ཨ་བུ་ཧྲལ་པོས་ཕུལ་ལོ། །བརྗོད་དོན་ལེགས་དགུ་མངོན་དུ་མཐོང་བར་ཤོག་ཅིག །། །།

Before the holy Nyagrodha, the very best of trees,
All alone, you tamed the hosts of Māra and his army,
Simply through the force of your loving kindness–
Supreme guide who attained full awakening, care for me!

O Protector, you renounced the kingdom of a universal monarch,
Casting it aside as if it were nothing more than poisoned food,
And, all alone, you departed for the quiet of the forest,
There to accomplish single-pointed meditation – thus we’ve heard.

Therefore, these delightful mountain solitudes,
Are like the family estate to the supreme guide’s heirs,
And, as the best of protectors himself has said,
To rely on solitude is indeed the pinnacle of joys!

Forests, hermitages and isolated dwelling places –
These are the outer solitude of the Victor’s heirs.
Avoiding selfishness and faint-hearted fears –
This is the bodhisattvas’ internal isolation.

Keeping, therefore, to outer forms of solitude,
Tame the inner afflictions through tranquillity and insight,
And aspire to the supreme conduct of Samantabhadra –
Possessing such good fortune one is truly the Buddhas’ heir.

With its sweetly cascading mountain streams,
Rocky mountain shelters ascending to heaven,
And gently falling dew drops of whitest moonlight –
This mountain retreat surpasses even the deva realm.

The dance of the slender trees does not stir the passions,
And sweet birdsong brings neither attachment nor aversion,
Enveloped in non-conceptuality’s gentle, cooling shade –
Such youthful companionship is surely better than a silent void!

Undisturbed by noisy chatter, that thorn in meditation’s side,
Alone in this excellent place of unattended solitude,
The old monkey of the mind has nowhere left to roam,
And so, settling down within, finds its satisfaction.

Under the bright oppressive sunlight of busy, bustling crowds,
Our own faults and unhelpful thoughts eclipse the constellations,
But when embraced by threefold solitude’s cooling nectar beams,
Such faults can easily be overcome through the proper antidotes.

When it’s undisturbed by rippling thoughts of sadness,
The pool-like surface of the mind is still, unmoving,
And faith and compassion’s reflections readily arise,
In such constancy, what need is there for a companion?

If the mirror of mind is wiped clean, time and again,
And uncluttered with objects and circumstances,
Study, reflection and meditation present a clear impression,
And what is there to prevent the dawn of Dharma’s light?

Hunger, thirst, cold and the like – all forms of physical affliction,
Together with sadness, fear and all such mental suffering,
Can, through the teachings, enhance the purifying path,
And, unburdened by avoidance or indulgence, adorn the mind!

The pleasures of the five senses, longed for by the foolish,
Are not to be found in solitude as they are among the devas,
But joys of Dharma in their hundreds, lauded by the wise,
Are more abundant in a lonely forest than in Tuṣita’s paradise.

To the bodhisattva who sees suffering as a spur to diligence
There is nothing that could conflict with Dharma practice.
Should a hundred or a thousand demonic hordes arise as foes,
How could they affect the wise for whom adversities are allies?

Savouring the fine fruit of the teacher’s nectar-like instructions,
Do not chase after the hollow, husk-like words of the scholars;
Seeking the bright luminescence of the bodhisattvas’ compassion,
Do not hanker after the flickering lights of ordinary conversation.

Like a smith skilfully taming and ornamenting the mind,
With no need for the many tools of varied fields of knowledge,
It’s enough to take up the blade of renunciation and compassion,
Thereby to transform a negative character’s stubborn hide.

A single nectar shower of the teacher’s compassion,
Can cause the ripening crop of qualities to grow,
As the clouds of devotion amass again and again,
And there’s no need to fear an untimely frost.

Love and affection are all the greater
For friends, teachers and family living far away,
But it’s hard to feel so when they’re close by,
As intimacy incites only irritation!

Faith and compassionate love, cultivated in solitude,
For the lofty, the lowly and all those in between,
Tied to enlightened action with the rope of aspiration,
Will never come undone throughout one’s future lives.

Even the vast scented leaves of empty talk and words,
Can be embraced by the harsh touch of a serpent’s evil,
But for one who’s grasped the subtle meaning, like sandalwood,
What unhappiness is there in separation from an old dog like me?

If this old dog survives and is still here nine years hence,
There’ll be time to hear his barking speeches once again,
But noble beings are made by the warmth of experience,
And while the breath has not yet faded, it’s wrong to delay.

The supreme, gracious teacher is like all the buddhas in person,
So let his ambrosial teaching seep into the centre of your heart,
And if, through diligent practice, you imbibe life’s essence,
You’ll attain immortality in this very lifetime – that’s avowed!

But to remain in solitude without taming the mind
Is to be like the wild woodland beasts and birds,
As the supreme Victorious One himself has said,
Vital it is, then, to unite outer and inner solitude!

Proud at the thought of having tamed the mind,
After simply pacifying a single thought or emotion,
And contemptuous of those who are pre-occupied–
These are hooks of Māra for those in retreat.

Pay no heed, therefore, to others’ vices or virtues,
And inspire yourself with enthusiasm for Dharma,
For who is happier than the host of the event,
At which the mind is seen to be a mere illusion?

All the various thoughts are laid out like the features of a game,
For the child-like power of awareness to play with non-attachment,
The old mothers of the six realms take their seats as compassion’s focus,
And the offerings, sources of merit, are shared by dedication’s skilful hands.

All this talk of realising and seeing, it’s all so hollow!
Forget bliss and clarity, they’re just temporary highs!
Cultivate emptiness of which compassion is the essence,
And your own and others’ welfare is assured, it’s said.

Even a hundred years of exertion born of expectation for reward,
Will only postpone the supreme accomplishment, we’re told.
But on the path of the six pāramitās free from the seven attachments,[3]
Even without enlightenment in this lifetime, there’ll be no regret!

First you met a supremely qualified guide,
Then you felt renunciation and joy for the Dharma,
And now you’re meditating in woodland solitude,
O my fortunate friend, you’re fortunate indeed!

I met noble masters, but failed to follow them properly,
Whatever Dharma I train in, I don’t apply it to my mind,
I took to solitude, but couldn’t be diligent or undistracted,
Turning into an old dog like me means remaining malign!

My friend, you’ve set out on the way to every happiness,
But as you tirelessly cultivate diligence and devotion,
Be ever watchful, alert for the demon of arrogant pride,
And your life will end happily too – do you understand?

Not ruining the mind with false visions of deities or demons,
But furnishing it with the treasures of jewel-like qualities,
May you follow in the footsteps of the great Kadampa saints,
This is my prayer – Original Protector, please bear witness!

Even if wicked old Abu should die and descend into the lower realms,
There’ll be a time when he’s freed through the teacher’s kindness.
Then, I pray, may he continue to uphold supreme enlightened action
For as long as all beings, his very own mothers, still remain!

These sincere words, which arose like a rainbow from the mouth,
Were offered from the mountain solitude of Dhichung by ragged Abu,
In order to dispel the sadness of a dear, like-minded friend.
May their meaning become apparent!

Translated by Adam Pearcey, 2014.

1. In Golok he is known chiefly with the honorific as Alak Dongak, but elsewhere in Kham he is often referred to as Japa Dongak. Unfortunately, no one really seems sure how to spell Japa: some sources have ’Gya[‘] pa, others ‘Ja’ pa or even ’Bya ba, and there are even texts which alternate between them, but from what I can gather ‘Gya pa is the most likely form.
2. Mi-pham-rgya-mtsho 2006: 24-25.
3. According to Ārya Asaṅga’s commentary on the Mahāyānasūtrālaṃkāra, where they are explained in connection with the pāramitā of generosity, the seven kinds of attachment (chags bdun) are: (1) attachment to possessions, (2) postponing the practice, (3) being satisfied with just a little practice, (4) expectation of something in return, (5) karmic results, (6) adverse circumstances, and (7) distractions.

References

• Mi-pham-rgya-mtsho. 2006. Fundamental Mind: The Nyingma View of the Great Completeness. Trans. Jeffrey Hopkins. Ithaca: Snow Lion.
• O rgyan ‘jigs med chos kyi dbang po. “Phyi nang gi dben pa ya ma bral bar bsten tshul sogs ‘ja’ ba mdo sngags la gdams pa” in O rgyan ‘jigs med chos kyi dbang po’i gsung ‘bum (TBRC W1PD107142). Chengdu: Si khron mi rigs dpe skrun khang, 2009. Vol. 8, pp. 237 – 243.